„Sgraffito”

Koło Naukowe Konserwacji Zabytków „Sgraffito” zostało powołane decyzją Rady Wydziału Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej 24 maja 2011 roku.Członkowie KN aktywnie biorą udział w konferencjach naukowych, praktykach studenckich oraz wyjazdach studyjnych.

Opiekunem KN jest dr inż. Maciej Trochonowicz

WIĘCEJ O DZIAŁALNOŚCI KN ⇒ KNKZ Sgraffito


CYKLICZNE PRAKTYKI W TWIERDZY KŁODZKO

Niezmiennie od 2016 r., co roku, Członkowie koła „Sgraffito” odwiedzają Twierdzę Kłodzko. Podczas tygodniowych praktyk terenowych Studenci pracują nad sporządzeniem dokumentacji technicznej kolejnych obszarów Twierdzy oraz położonego w pobliżu Fortu Owcza Góra. Głównym celem praktyk jest wykonanie kompletnego opracowania, składającego się ze szczegółowej inwentaryzacji i oceny stanu technicznego obiektów, wyników badań wilgotnościowych in situ metodą dielektryczną oraz wyników badań wilgotnościowych laboratoryjnych metodą grawimetryczną, a także badań ph i soli. Opracowana przez studentów dokumentacja, nie tylko dostarcza cennych informacji, ale również przyczynia się do rozwoju Twierdzy Kłodzko. Dzięki ich pracy możliwe jest planowanie dalszych działań konserwatorskich oraz lepsze zarządzanie obiektem. Praktyki te są doskonałą okazją do zdobycia cennego doświadczenia zawodowego oraz wspaniałą przygodą, która pozwala studentom na bezpośredni kontakt z dziedzictwem kulturowym.

MEDIA O NAS!

W trakcie corocznych praktyk zostały opracowywane kolejne fragmenty Twierdzy:

  • 2016  TWIERDZA KŁODZKO  DONJON: poziom 0,
  • 2017 FORT OWCZA GÓAR KOSZARY BIAŁE I CZERWONE
  • 2018 TWIERDZA KŁODZKO  SŁONICZOŁO, DZIEŁOKORONNE
  • 2019 TWIERDZA KŁODZKO  WYSOKI REDAN, BASTION WYSOKI
  • 2020 TWIERDZA KŁODZKO  ŚCIANY ZEW. BASTIONÓW I RAWELINÓW: JABŁONKA, LUDMIŁA, WACŁAW, DZWONNIK ORAZ WIELKIEGO KOJCA
  • 2021 TWIERDZA KŁODZKO  DONJON
  • 2022 TWIERDZA KŁODZKO  WYSOKI REDAN
             TWIERDZA SREBRNA GÓRA KAZAMATY
  • 2023 FORT OWCZA GÓAR KOJCE KARABINOWE
  • 2024 TWIERDZA KŁODZKO  DONJON: poziom -1 oraz -2.


Mazurski Szlak Architektury i Fortyfikacji – wyjazd naukowy 2025

W dniach 22–25 maja 2025 roku członkowie naszego koła naukowego wzięli udział w wyjeździe naukowym na Mazury, którego celem było zapoznanie się z architekturą regionu oraz przykładami konserwacji zabytków militarnych i historycznych. Przez cztery dni eksplorowaliśmy różnorodne obiekty architektoniczne – od skansenów i twierdz po bunkry wojenne – zdobywając wiedzę w zakresie historii budownictwa, technik konstrukcyjnych oraz ochrony dziedzictwa.

Pierwszym punktem naszego wyjazdu było Muzeum-Skansen Kurpiowski im. Adama Chętnika w Nowogrodzie. Skansen zaprezentował nam bogaty przekrój tradycyjnego budownictwa ludowego Kurpiowszczyzny – drewniane chałupy, młyny, stodoły i budynki gospodarcze. Obserwowaliśmy zastosowane techniki ciesielskie oraz detale zdobnicze charakterystyczne dla tego regionu. Była to cenna lekcja o związkach architektury z lokalnymi surowcami i kulturą.

m1.jpg

Drugiego dnia odwiedziliśmy Twierdzę Boyen w Giżycku – XIX-wieczny pruski fort obronny o gwiaździstym układzie bastionowym. Podczas zorganizowanego oprowadzania zaprezentowano nam dotychczas zrealizowane prace konserwatorskie, obejmujące między innymi renowację murów, rekonstrukcję detali kamieniarskich oraz zabezpieczenie sklepień. Zwrócono uwagę na wyzwania związane z zachowaniem oryginalnych materiałów przy jednoczesnym zapewnieniu trwałości konstrukcji. Zwiedzanie murów i wnętrz twierdzy pozwoliło nam lepiej zrozumieć zarówno funkcję militarną obiektu, jak i jego wartość architektoniczną.

m3.jpg

W następnej kolejności udaliśmy się do Wilczego Szańca w Gierłoży – jednej z głównych kwater Hitlera podczas II wojny światowej. Obiekt ten stanowi wyjątkowy przykład niemieckiej inżynierii wojskowej lat 40. XX wieku. Zwiedzając pozostałości kompleksu, mogliśmy zobaczyć masywne żelbetowe schrony, których ściany osiągają grubość nawet 8 metrów. Obserwacja zastosowanych rozwiązań konstrukcyjnych – w tym formowania betonowych brył odpornych na bombardowania – była dla nas interesującym studium technologii wojennego budownictwa.

m5.jpg

W trakcie całego wyjazdu zwracaliśmy również uwagę na charakterystyczne cechy architektury regionu mazurskiego. Domy z czerwonej cegły, dachy z ceramicznej dachówki, stodoły ryglowe i obiekty o konstrukcji szkieletowej wpisują się w krajobraz ukształtowany przez wpływy niemieckie i tradycje pruskie. Teren ten dostarczył nam wielu inspiracji w zakresie kształtowania form i użycia materiałów zgodnie z lokalnym klimatem i tradycją.

 

Wyjazd na Mazury był doskonałą okazją do poszerzenia naszej wiedzy o budownictwie obronnym, ludowym i wojennym, a także do refleksji nad współczesnymi metodami ochrony dziedzictwa architektonicznego. Połączenie wiedzy historycznej z analizą techniczną odwiedzanych obiektów pozwoliło nam spojrzeć na architekturę nie tylko jako formę, ale przede wszystkim jako świadectwo przeszłości, które warto dokumentować i chronić.


Szlakiem bieszczadzkiej architektury - relacja z wyjazdu

14 listopada 2024 roku nasze koło zorganizowało wycieczkę w Bieszczady, skupiając się na odkrywaniu wyjątkowych przykładów lokalnej architektury i budownictwa. Trzy dni wypełnione zwiedzaniem obiektów o unikalnym charakterze, od historycznych ruin po monumentalne konstrukcje techniczne, pozwoliły nam docenić różnorodność architektonicznego dziedzictwa regionu.

Dzień 1 – Ruiny, sztuka i klasztorne budownictwo

Pierwszym przystankiem naszej wycieczki były ruiny zamku w Załużu. Ten średniowieczny obiekt, choć częściowo zniszczony, nadal zachwyca swoją strukturą i strategicznym położeniem na wzgórzu. Widoczne pozostałości murów obronnych i dawne założenie zamkowe dały nam wgląd w techniki budowlane tamtej epoki oraz sposoby adaptacji budowli do naturalnych warunków terenu.

b1.jpg

Następnie udaliśmy się do Muzeum Historycznego w Sanoku, gdzie największe wrażenie zrobiła na nas galeria prac Zdzisława Beksińskiego. Choć to nie obiekt architektoniczny, przestrzeń muzealna zaprojektowana tak, by współgrała z jego twórczością, stanowi doskonały przykład nowoczesnego podejścia do aranżacji wnętrz muzealnych.

Dzień zakończyliśmy wizytą w klasztorze karmelitów bosych w Zagórzu. Budynek, zbudowany w XVIII wieku w stylu barokowym, imponuje zarówno swoim monumentalnym charakterem, jak i przemyślaną konstrukcją. Klasyczne proporcje, dekoracyjne detale oraz harmonia z otaczającym krajobrazem to cechy, które wyróżniają ten obiekt na tle innych założeń klasztornych w Polsce

b2.jpg

Dzień 2 – Architektura i krajobraz na szlaku Smerek

Drugi dzień wycieczki przyniósł wyzwania i bliskość natury. Wczesnym rankiem wyruszyliśmy na szlak prowadzący na Smerek. Ten malowniczy szczyt, liczący 1222 m n.p.m., okazał się wspaniałym punktem widokowym. Z jego wierzchołka mogliśmy podziwiać rozległe panoramy Bieszczadów, które o tej porze roku były wyjątkowo piękne – pokryte jesiennymi barwami i delikatną mgłą. Wędrówka była wymagająca, ale każdy krok wśród malowniczych krajobrazów wynagradzał trud. Obcowanie z naturą pozwoliło nam na chwilę wytchnienia i pełne zanurzenie w atmosferę Bieszczad.

b3.jpg

Dzień 3 – Inżynieria zapory i architektura sakralna

Ostatniego dnia wycieczki odwiedziliśmy zaporę w Solinie. Ta imponująca budowla hydrotechniczna, ukończona w 1968 roku, stanowi jedno z najbardziej spektakularnych osiągnięć polskiej inżynierii XX wieku. Mieliśmy okazję zwiedzić jej wnętrze, gdzie poznaliśmy szczegóły techniczne dotyczące konstrukcji oraz zasady jej funkcjonowania. Precyzyjnie zaprojektowana betonowa tama, łącząca funkcjonalność z estetyką, zrobiła na nas ogromne wrażenie.

Kolejnym punktem programu była architektura sakralna Bieszczadów. Odwiedziliśmy trzy wyjątkowe obiekty, z których każdy stanowi inny przykład stylu i techniki budowlanej:

Cerkiew greckokatolicka Soboru Arcystratega Michała w Wielopolu to doskonały przykład tradycyjnej drewnianej architektury cerkiewnej. Jej konstrukcja zrębowa, charakterystyczne cebulaste kopuły oraz misternie zdobione wnętrze ukazują kunszt dawnych mistrzów.

b4.jpg

Kościół pw. Wniebowstąpienia Pana Jezusa w Górzance łączy elementy architektury cerkiewnej z klasycznym stylem zachodnich kościołów. Szczególnie interesujące są fragmenty polichromii oraz drewniana konstrukcja ścian, która świadczy o mistrzowskim opanowaniu technik stolarskich.

b5.jpg

Ruiny cerkwi w Berezce przypominają o przemijaniu, ale i o trwałości tradycyjnych metod budowlanych. Mimo braku konserwacji, kamienne fundamenty i fragmenty ścian wciąż stoją, świadcząc o solidności zastosowanych materiałów i technik.

b6.jpg

Podsumowanie

Wycieczka szlakiem bieszczadzkiej architektury była doskonałą okazją do zgłębienia tajników lokalnego budownictwa – od drewnianych cerkwi, przez barokowe klasztory, po nowoczesne budowle inżynieryjne. Dzięki różnorodności odwiedzonych miejsc mogliśmy docenić zarówno estetykę, jak i funkcjonalność obiektów, które w harmonijny sposób wpisują się w krajobraz Bieszczadów.

To był czas pełen inspiracji i refleksji nad znaczeniem architektury w kształtowaniu przestrzeni, w której historia spotyka się z naturą.


Praktyki studenckie w Twierdzy Kłodzko – lato 2024

Od 2016 roku Twierdza Kłodzko niezmiennie staje się miejscem niezwykłych praktyk studenckich organizowanych przez Katedrę Konserwacji Zabytków. Tegoroczne praktyki, odbywające się w dniach 5–10 lipca 2024 roku, stanowiły kolejną odsłonę tego wyjątkowego projektu. Udział w nich wzięli studenci, którzy mieli okazję zdobywać praktyczne doświadczenie w dziedzinie konserwacji zabytków, a jednocześnie aktywnie przyczyniać się do ochrony dziedzictwa kulturowego.

k1.png

Zakres prac:

W tym roku celem praktykantów była szczegółowa inwentaryzacja oraz ocena stanu technicznego kazamat Donjonu w Twierdzy Kłodzko na poziomach -1 oraz -2. Prace podzielono na trzy sekcje A, B i C (przedstawione na fotografii poniżej).

k2.png

Realizowane zadania obejmowały:

  1. Opis techniczny i inwentaryzację rysunkową: Studenci opracowywali szczegółowe rysunki techniczne na podstawie pomiarów w terenie, fotogrametrii oraz skaningu laserowego. Wykorzystanie zaawansowanych technologii pozwoliło na precyzyjne odwzorowanie struktury obiektu.
  2. Badania wilgotności murów metodą grawimetryczną: Przeprowadzono badania wilgotności murów, stosując metodę wagowo-suszarkową. Próbki materiału pobierano z warstw przypowierzchniowych za pomocą odwiertów, a następnie przewożono je do laboratorium Politechniki Lubelskiej. Wyniki analizy dostarczyły kluczowych informacji o stopniu zawilgocenia struktur.
  3. Badania wilgotności murów metodą dielektryczną: Zastosowano mierniki wilgotnościowe LAB-EL LB-796, które umożliwiają określenie stałej dielektrycznej materiałów w odniesieniu do zawartości wilgoci. Pomiar prowadzono na siatce punktów rozmieszczonych w ustalonych rzędnych od posadzki (0,1 m, 0,5 m, 1 m, 1,5 m) z rozstawem 2 m.
  4. Ocena stanu technicznego z dokumentacją fotograficzną: Na podstawie zebranych danych studenci przygotowali szczegółowe opisy techniczne oraz bogatą dokumentację fotograficzną. Wykonane prace stanowią cenne źródło informacji dla dalszych działań konserwatorskich.

Efekty pracy studentów nie tylko poszerzyły ich wiedzę i umiejętności, ale także przyczyniły się do lepszego zrozumienia struktury i historii Twierdzy Kłodzko. Opracowana dokumentacja będzie nieocenionym wsparciem w planowaniu przyszłych prac renowacyjnych oraz zarządzaniu obiektem.

Dzięki tym praktykom studenci mieli okazję połączyć teorię z praktyką, a także odkryć nowe aspekty pracy w terenie. Jednocześnie Twierdza Kłodzko zyskała szczegółową dokumentację swoich kazamat, co z pewnością przyczyni się do dalszego rozwoju i ochrony tego unikalnego zabytku.

 slajd1.png


IV KONFERENCJA KÓŁ NAUKOWYCH  w ramach Politechnicznej sieci Via Carpatia im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego

Politechnika Lubelska, 15-17.05.2024 r.

Konferencja Studenckich Kół Naukowych to wydarzenie, które zgromadziło Studentów z trzech Politechnik: Lubelskiej, Białostockiej i Rzeszowskiej, w celu wymiany wiedzy i doświadczeń. Podczas konferencji studenci prezentowali wyniki swoich badań, uczestniczyli w dyskusjach panelowych oraz nawiązywali kontakty z rówieśnikami i ekspertami z różnych dziedzin. Wydarzenie było doskonałą okazją do rozwijania umiejętności badawczych, zdobywania cennych wskazówek oraz inspiracji do dalszej pracy naukowej.


MINISTERIALNY PROJEKT
STUDENCKIE KOŁA NAUKOWE TWORZĄ INNOWACJE
WDROŻENIE MODELU DOKUMENTACJI I ANALIZY STANU TECHNICZNEGO ZABYTKOWYCH TWIERDZ

Wyjazd studialny obejmujący:  Węgry, Słowenię, Włochy i Czechy.

Głównym celem projektu było wdrożenie modelu dokumentacji i analizy stanu technicznego zabytkowych twierdz. W ramach przygotowanej platformy do oceny stanu technicznego, opracowane zostaną: standard dokumentacji w technologii BIM. Dokumentacja BIM w obiektach tego typu ułatwia projektowanie dalszych prac remontowych oraz konserwatorskich. Karta Oceny Stanu Technicznego Twierdz jest platformą do oceny dużych obiektów, pozwala na ocenę kompleksową z jednoczesnym, stałym monitorowaniem zmian w czasie.

WIĘCEJ INFORMACJI


fundusze.png

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 "PL2022 - Zintegrowany Program Rozwoju Politechniki Lubelskiej" POWR.03.05.00-00-Z036/17