Nasz uroczy Koziołek "STACH", odsłonięty podczas obchodów 60-lecia Wydziału Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej, stał się symbolem jednoczącym świat budownictwa i architektury. Wybór imienia, które oddawałoby ducha obu tych profesji oraz nawiązywało do miejsca, okazał się nie lada wyzwaniem – inspirującym, ale i wymagającym. Ostatecznie postanowiono uhonorować dwie wybitne postacie: głównego inicjatora powstania uczelni, późniejszego rektora - Stanisława Podkowę, oraz pierwszego dziekana wydziału - Stanisława Matyaszewskiego. Dzięki temu nasz Koziołek nie tylko upamiętnia bogatą historię Politechniki Lubelskiej, ale również inspiruje kolejne pokolenia studentów i pracowników, stając się ważnym elementem akademickiej tożsamości.
Urodził się 14 września 1907 roku w Lublinie.
W 1944 r. został mianowany zastępcą naczelnika Wydziału Mechanicznego Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Lublinie, stając się współorganizatorem procesu odtworzenia służb kolejowych w regionie. Uruchamiał kolejowe warsztaty w Lublinie
i w Radomiu, organizował różnorodne kursy dla kolejowych służb technicznych.
Z determinacją i uporem dokształcał się w zakresie kolejnictwa, a zdobytą wiedzę przekazywał szkolonym przez siebie kadrom. Na początku roku 1951 otrzymał nominację na dyrektora technicznego DOKP w Łodzi i równocześnie propozycję objęcia funkcji dyrektora ds. inwestycji w powstającej w Lublinie Fabryce Samochodów Ciężarowych. Propozycja druga dotyczyła Lublina, gdzie od kilku lat działał na rzecz utworzenia uczelni technicznej, dlatego też podjął pracę w FSC. W maju 1952 roku został oficjalnie powołany przez Ministra Szkolnictwa Wyższego do pełnienia funkcji "organizatora" Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej w Lublinie.
Po decyzji Rady Ministrów z 13 maja 1953 roku o utworzeniu Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej Minister Szkolnictwa Wyższego powierzył S. Podkowie obowiązki dziekana, pierwszego w Uczelni Wydziału Mechanicznego. W 1955 roku przeszedł z FSC do Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej. Było to ostatnie i niewątpliwie najważniejsze miejsce pracy S. Podkowy. Tworzenie od podstaw wszystkich struktur nowej uczelni technicznej, jej rozwój i przeobrażenie w uczelnię ze studiami dziennymi i w końcu w Politechnikę Lubelską, stało się odtąd – na resztę Jego życia – głównym celem i pasją.
W 1956 r. doc. mgr inż. Stanisław Podkowa objął funkcję rektora na okres 17 lat – do końca swoich dni.
Czynił jednak wiele starań na rzecz rozwoju badań w Uczelni rozumiejąc, iż od tego zależy jakość kształcenia, wdrażania postępu technicznego i upowszechniania kultury technicznej. Działał bardzo energicznie w NOT, przewodniczył Lubelskiemu Oddziałowi Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji, Oddziałowi Lubelskiego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników – Mechaników Polskich, był członkiem Zespołu Mechaniki Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego oraz Komitetu Podstaw Konstrukcji i Technologii Maszyn PAN. Zainicjował powołanie w LTN – Wydziału Nauk Technicznych (Wydziału IV).
Doc. mgr inż. St. Podkowa zmarł w 1973 r.
W marcu 1950 roku powołany został Komitet Organizacyjny, którego celem było utworzenie w Lublinie technicznej uczelni. Jego wysiłki okazały się owocne i Rada Ministrów uchwałą z dnia 13 maja 1953 roku powołała jednowydziałową Wieczorową Szkołę Inżynierską. Jej rektorem został prof. Stanisław Ziemecki, a głównym organizatorem i jednocześnie dziekanem Wydziału Mechanicznego – Stanisław Podkowa.
1 listopada 1953 roku, w gościnnych murach Katedry Fizyki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, zainaugurowano pierwszy rok akademicki w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej w Lublinie. Do immatrykulacji przystąpiło 107 studentów.
Jak mówiono ówcześnie, „uczelnia ta była nader dziwna: ma władze, studentów, kilku wykładowców i odpowiednie pieczęcie urzędowe, ale nie ma ani jednego metra kwadratowego własnych pomieszczeń i najniezbędniejszych pomocy naukowych”. Dzięki podjętym wysiłkom udało się uzyskać dwa pokoje w Technikum Budowlanym z przeznaczeniem na rektorat, salę wykładową w Zasadniczej Szkole Metalowej, możliwość korzystania z pracowni fizycznych w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej oraz salę w Technikum Chemicznym.
Przez pierwsze 10 lat funkcjonowania Uczelnia wykształciła 199 inżynierów. I to właśnie dzięki absolwentom, którzy zasilili kadry lubelskich przedsiębiorstw, zostało przełamane niedowierzanie oraz ostrożność wobec zasadności jej funkcjonowania. Zjednali oni także przychylność społeczeństwa i zakładów przemysłowych, które coraz chętniej doposażały Uczelnię w niezbędny sprzęt, wspomagając tworzenie laboratoriów.
Obok problemów w zakresie bazy lokalowej, także niedobory odpowiedniej kadry były największym hamulcem rozwoju Uczelni. Aby zmienić tę niekorzystną sytuację, władze Szkoły rozpoczęły starania nad pozyskaniem wybitnych pracowników przemysłu. I tak pod koniec pierwszej dekady funkcjonowania mogła się ona pochwalić 40-osobową grupą wykładowców i około 20. pracownikami pomocniczymi.
28 kwietnia 1965 roku Wieczorowa Szkoła Inżynierska przekształciła się w Wyższą Szkołę Inżynierską.
Władze miejskie przekazały natomiast dwunastohektarowy teren przy ul. Nadbystrzyckiej na budowę miasteczka akademickiego przyszłej politechniki. Pierwszym budynkiem wybudowanym i oddanym do użytku był Wydział Elektryczny. W tym samym czasie trwały prace nad przygotowaniem kompleksowego planu inwestycyjnego, który został zatwierdzony
i przeznaczony do realizacji. Prace budowlane postępowały sukcesywnie: do 1975 roku zostały oddane do użytku 4 domy studenckie, z planowanych pięciu, oraz budynek obecnego Wydziału Budownictwa i Architektury, a w 1977 Wydział Mechaniczny oraz stołówka studencka. Kryzys gospodarczy w Polsce lat osiemdziesiątych XX wieku zahamował prace budowlane na miasteczku akademickim i wiele planowanych budynków nigdy nie powstało, m.in. piąty akademik czy nowy budynek rektoratu. Od 2001 roku rektorat mieści się w wyremontowanym pałacyku na terenie kampusu (wcześniej był nim pałac przy ul. Bernardyńskiej 13).
Zasadnicze zmiany w Uczelni przyniósł rok 1973. Właśnie wtedy Uczelnia uzyskała możliwość nadawania absolwentom tytułu magistra inżyniera, co stanowiło istotny krok na drodze do uzyskania pełnych praw akademickich. Znaczące wzmocnienie kadry i jakości badań przyczyniło się do uzyskania w 1977 roku pierwszych uprawnień do nadawania stopnia doktora.
Wszystkie te działania sprawiły, że 1 sierpnia 1977 roku Rada Ministrów wydała rozporządzenie w sprawie przekształcenia Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Politechnikę Lubelską, które weszło w życie 1 października 1977 r. podczas uroczystej, środowiskowej inauguracji roku akademickiego.
 |
Stanisław Matyaszewski (1927 -1983) był specjalistą w zakresie konstrukcji budowlanych. Urodził się 12 lutego 1927 roku w Lublinie w rodzinie inteligenckiej. W Lublinie ukończył Szkołę powszechną oraz szkołę średnią Budownictwa i Liceum Ogólnokształcące. Studia realizował już w okresie powojennym na Wydziale Inżynieryjno-Budowlanym Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Dyplom inżyniera budownictwa i magistra nauk technicznych w specjalności konstrukcyjno-budowlanej oraz konstrukcyjno-mostowej otrzymał w roku 1950. Jeszcze w czasie studiów (1948-1950) pracował jako projektant w Biurze Studiów i Projektów Budownictwa Przemysłowego w Gliwicach. Po ukończeniu studiów został zatrudniony w Biurze Projektów i Studiów Budownictwa Przemysłowego w Warszawie jako kierownik zespołu projektowego i koordynator techniczny dużych obiektów przemysłowych. Prowadził nadzór autorski obiektów FSC w Lublinie a także WSK w Świdniku. Po powrocie do rodzinnego miasta Lublina jako doświadczony konstruktor z uprawnieniami budowlanymi, , mostowymi i drogowymi, został zaangażowany w wiele zadań inżynierskich. Wśród najważniejszych warto wymienić: Stalownia „Anna Emma” i „Zygmunt Stary” (1948 - 1951 – współpraca), Centralny Dom Towarowy w Warszawie (1950- współpraca), pierwszy budynek w technologii wielka płyta na Pradze II w Warszawie (1952 – współpraca), budynki mieszkalne w osiedlu Koło w Warszawie (1956 – 1968), Międzyuczelniana Biblioteka w Lublinie (1960 – po wygranym konkursie), Dom Nauczyciela w Lublinie (1965), budynek Biura Opracowań Technicznych „BOTER” w Lublinie (1962-1965), kompleks obiektów Zakładu Warzywniczo-Przetwórczego w Janowie Lubelskim (1962-1965), Fabryka Obuwia w Łukowie (1963-1965). |
|
Także miasto Lublin i całe region lubelski zawdzięcza inżynierowi Matyaszewskiemu kilka ważnych obiektów, nad którymi sprawował nadzór autorski, inwestorski i wykonawczy, a są to: Fabryka Samochodów Ciężarowych (1951-1953, nadzór autorski), Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku (1951-1953, nadzór autorski), Cukrownia „Lublin” rozbudowa (1960 wykonawstwo), osiedle Mieszkaniowe LSM (1959-1961, wykonawstwo), budynek kina Kosmos (1960, wykonawstwo), Centralny Dom Towarowy w Chełmie (1963-1965, nadzór inwestorski), Centralny Dom Towarowy w Puławach (1963-1965 - nadzór inwestorski), estakada „Centrostalu” w Lublinie (1964, nadzór inwestorski) i inne. W 1964 roku Stanisław Matyaszewski został zatrudniony na stanowisku wykładowcy w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej a już w 1968 roku na Wydziale Inżynierii Sanitarnej i Wodnej Politechniki Warszawskiej obronił pracę doktorską nt. Cechy wytrzymałościowe i konstrukcyjne prętów stalowych o przekrojach kołowych wypełnionych betonem” i uzyskał stopień doktora nauk technicznych. Od 1965 roku był kierownikiem Studium Wieczorowego Budownictwa i jednocześnie zastępował w obowiązkach dziekana powstałego Wydziału Budownictwa WSInż. przewlekle chorego Włodzimierza Ginko. W 1969 roku został mianowany docentem i kierownikiem zespołu Przedmiotowego Konstrukcji Budowlanych. Gdy w 1967 roku Wieczorowa Szkoła Inżynierska uzyskała prawa do prowadzenia studiów dziennych, dr inż. Matyaszewski aktywnie nadzorował i brał udział w przygotowaniu planów i programów studiów, organizacji kadry nauczającej i tworzeniu laboratoriów. Jako pierwszy w Uczelni organizował ruch naukowy studentów oraz praktyki zagraniczne na zasadzie wymiany. Opracował samodzielnie lub ze współpracownikami 5 skryptów dotyczących projektowania i wykonawstwa konstrukcji metalowych, monografię „Z zagadnień prefabrykowanych ustrojów stalowych płytowo-słupowych o jednopolowych stropach płaskich” (1973), artykuły, normy i patenty. Łącznie opublikował 45 prac, opracował i wdrożył dziesiątki prac konstrukcyjnych, wykonał ponad 500 ekspertyz dla przedsiębiorstw i jednostek gospodarczych, brał udział w wielu konferencjach, kongresach i naradach wygłaszając referaty naukowe i szkoleniowe. Aktywnie działał w strukturach NOT, PZiTB, LTN. Był ekspertem w wielu komisjach opracowując opinie i analizy dla władz miasta i regionu. Piętnaście lat był przewodniczącym Uczelnianej Komisji Inwestycyjnej – był Seniorem budowy WBiA oraz rozbudowy Uczelni. W roku 1973, gdy zmieniła się struktura organizacyjna Politechniki Lubelskiej doc. Matyaszewski zamienił pełniona dotąd funkcję dziekana na funkcję zastępcy dyrektora ds. nauki Instytutu Inżynierii Budowlanej i Sanitarnej by po roku z niej zrezygnować. Poświęcił się bowiem pracy dydaktycznej i naukowej. W 1981 z wyboru dokonanego przez społeczność akademicką objął funkcję dyrektora Instytutu Inżynierii Budowlanej i Sanitarnej. Zmarł nagle w roku 1983. Jego portret, jako pierwszego dziekana naszego Wydziału znajuje się w Sali Rady Wydziału Budownictwa i Architektury wśród portretów wszystkich dziekanów. W uznaniu wielkich zasług na wniosek pracowników Wydziału Imię doc. dr inż. Stanisława Matyaszewskiego pierwszego dziekana WBiA nadano sali wykładowej Aula I. Za osiągnięcia organizacyjne, naukowe i dydaktyczne był dziewięciokrotnie nagradzany nagrodą rektora, dwukrotnie nagrodą Ministra, otrzymał Złotą Odznakę Zasłużonego dla Miasta Lublina, Odznakę Zasłużonego dla Województwa Lubelskiego, Medal XXX-lecia PRL, Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. |
|
wkrótce ...
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 "PL2022 - Zintegrowany Program Rozwoju Politechniki Lubelskiej" POWR.03.05.00-00-Z036/17